De Renaissance van Borsele

De Renaissance van Borsele

Pleinen van Borsele

Pleinen van Borsele

Pleinen van Borsele

Pleinen van Borsele

de kern

Pleinen van Borsele

BoschSlabbers heeft expertise ontwikkeld voor de herinrichting van dorpspleinen. In 1994 heeft BoschSlabbers, in opdracht van het ministerie van VROM, het voorbeeldplan ‘De pleinen van Borsele’ uitgewerkt.

De gemeente Borsele omvat 15 kerkdorpen, ieder met zijn eigen dorpsplein. Voor een zestal pleinen zijn herinrichtingsplannen opgesteld welke inmiddels zijn uitgevoerd. Voorbeelden hiervan zijn het plein van Baarland en het beroemde kerkplein van het renaissancedorp Borsele.

In 2000 heeft BoschSlabbers met ‘De pleinen van Borsele’ de Zeeuwse architectuurprijs gewonnen. Ook bracht BoschSlabbers in samenwerking met de gemeente Borsele een atlas uit over het landschap en deze pleinen. Lees hier meer over deze rijk geïllustreerde atlassen.

Slotstraat Baarland
interessant detail

Heerenstraat en Kuijpersdijk

Het dorp ‘s-Heerenhoek kreeg een plein in het centrum door de sloop van huizen aan één zijde van de Kuijpersdijk. Op de plek waar de huizen stonden lag het plein lager en dit werd de Heerenstraat. Met name de deze straat ontwikkelde zich tot het uitgaanscentrum van het dorp. De Kuijpersdijk behield voornamelijk een verkeersfunctie. Van een mooie ruimte was geen sprake, de dijk was na de sloop van de huizen met gras ingezaaid en deelde de ruimte nogal saai in twee delen.

In het herinrichtingsplan is er voor gekozen de benedenruimte van de Heerentraat ruim te maken en de inrichting af te stemmen op de horeca voorzieningen en de winkels. De ruimte is gewonnen door de realisatie van een gemetselde keerwand over de volledige lengte van het plein. De benedenruimte van de Heerenstraat wint hierdoor aan beslotenheid en wordt verzelfstandigd van de Kuijpersdijk. Dit komt ook tot uiting in de bestrating die, van de gevel tot aan de muur, voorzien is van een bijzonder motief. Het heringerichte centrum van het `Paerehat` is, hoe kan het ook anders, door Prins Richard geopend!

Borsels karakter voor het jongste dorp

Door middel van de aanleg van twee nieuwe pleinen wordt het doorgaande karakter van de Postweg door Lewedorp sterk teruggebracht. De snelheid van het autoverkeer gaat navenant omlaag. Gebruiksruimte met een hoge belevingskwaliteit wordt aan het dorp teruggegeven. Deze centrumzone  wordt integraal bestraat met gebakken kleiklinkers. Het kerkplein wordt  zodanig heringedeeld dat de kerk opnieuw op het plein staat.  Het groene plein bij de vaete (blusvijver) wordt uitgebreid met een carré van sierkersen. De kop van de vaete biedt ruimte voor kleinschalige  ontwikkeling van (senioren)appartementen. Zo heeft ook Lewedorp een echt Borsels karakter gekregen met pleinen, zowel verhard als met een groen karakter.

Van slijtage naar allure

Voor Plein in Borssele maakte BoschSlabbers vooral een restauratieplan, zowel voor de randen als het middengedeelte van het plein. In overleg met de bewoners zijn de randen aangepakt. Er zijn voorstellen gedaan om de tuintjes langs de randen meer eenheid te geven. Er werd een lijst met planten opgesteld die passend waren in de historische context van Plein, waaruit bewoners konden kiezen. Daarnaast werden de meelbessen vervangen door veldesdoorns (Queen Elisabeth). Een belangrijke ingreep bleek ook de aanplant van een beukenhaag langs de gehele gevellengte van Plein. Door deze haag werd de rommelige tuinwereld tegen de gevels samengebonden, waardoor Plein allure terug kreeg.

Project data

Titel: Pleinen van Borssele

Locatie: Heinkenszand, 's-Heerenhoek, 's-Gravenpolder, Baarland, Borssele, 's-Heer Abtskerke, Lewedorp

Omvang: 15-20 pleinen, straten en parkjes

Opdrachtgever: Ministerie van VROM

Aannemer: Gemeente Borssele

Samenwerking: Gemeente Borssele, RDH

Looptijd: 1992-2012

Type: visie, masterplan, herinrichting, ontwerp, uitvoering

Prijs/publicatie: Zeeuwse Architectuurprijs 2000 / Polders en Pleinen van het Landschapspark Borsele (J.W. Bosch, Gemeente Borsele, 2018).

Beeldcredits: BoschSlabbers, Edwin Paree