Funding follows inspiration

Hoe ga je om met een vraagstelling waarbij het beschikbare budget niet in overeenstemming is met het programma van eisen? Alles begint met inspiratie. Zo verging het BoschSlabbers ook met het ontwerp voor het Molenwaterpark in Middelburg.

Stadspark uit de sleur

Middelburg kent maar één echt stadspark, het Molenwaterpark, aan de rand van de vesting. Dit park kent een lange historie. Aanvankelijk was het de draaikom voor de schepen die de stad bezochten, later werd deze gedempt en omgevormd tot stadspark, tussentijds was het nog een exercitieterrein. Tot begin deze eeuw was in een deel van dit park Miniatuur Walcheren hier gevestigd. Nadien restte een ruïneus groengebied dat in alles de geest van voorbije betere tijden uitademde. Met het besluit de bestaande stadsschouwburg te vernieuwen, en niet in het park te plaatsen, drong het besef door dat het groengebied dringend moest worden heringericht.

Van weerstand naar medestand

Het idee om aan de rand van het park de schouwburg te ontwikkelen en ook de parkeerdruk op het park af te wentelen leidde tot hevige reacties bij de bevolking. ‘Dat nooit, blijf met je vingers van ons park af!’ In een intensief participatief ontwerpproces met een speciaal hiervoor in het leven geroepen werkgroep  is ontwerpend onderzocht hoe tegenstrijdige belangen kunnen worden overbrugd. In een reeks van werksessies met omwonenden en gebruikers van het park zijn de kansen voor een vernieuwd Molenwaterpark verkend. Geleidelijk maakte weerstand plaats voor verrassing; ‘nooit gedacht dat het zo ook zou kunnen’. De sessies resulteerden in enthousiasme en mede-eigenaarschap en daarmee in draagvlak voor de doorontwikkeling van het park.

Naar één samenhangend park

In de oude situatie bestond het Molenwaterpark uit verschillende delen. Dichte beplanting en hekwerken scheiden de verschillende functies van elkaar waardoor ze weinig relatie met elkaar hadden. Met het nieuwe ontwerp is één samenhangend stadspark ontwikkelt dat weer een relatie aangaat met de aangrenzende,  historische gevels. Om dit te bereiken zijn de parkranden geopend en interne barrières geslecht waardoor weer één groot samenhangend park is ontstaan, verweven met de omliggende stad. Daarom zijn ook de aangrenzende straten en pleinen in het ontwerp meegenomen.

Resultaat is een integraal plan dat reikt van gevel tot gevel waarin de verschillende onderdelen een plek vinden. Het ontwerp wordt gekenmerkt door een eigentijdse landschapsstijl, refererend aan het nabijgelegen wallenpark van Zocher. Een netwerk van glooiende paden sluit het park aan op het stedelijk netwerk. De ruimte voor de schouwburg wordt van rudimentaire parkeervoorziening tot een stedelijke ruimte van allure. Het bomendek vormt een groene schakel tussen het park en de bolwerken. Stedelijke ecologie heeft een prominente plek, de rugstreeppad die al jaren in het park leeft, heeft in de waterschalen haar soortspecifieke voortplantingsplaats, terwijl de bestaande overwinteringsplaats versterkt is met puinrestanten uit het oude Miniatuur Walcheren.

100.000 regentonnen

Het nieuwe parkontwerp biedt 2000 m3 aan extra ruimte om water tijdelijk te bergen en vast te houden.  Dat zijn 100.000 regentonnen die gedurende extreme buien het rioolstelsel van het centrumgebied van Middelburg ontlasten en zo lage delen in de stad beschermen tegen waterschade. Bij omliggende gebouwen en straten is de hemelwaterafvoer losgekoppeld van het rioolstelsel en wordt het water naar het park afgevoerd, waar het in een cascade van boswadi’s wordt opgevangen. Deze worden ecologisch ingericht voor libellen, vlinders en amfibieën. Daarnaast vormen ze attractieve speelaanleidingen. Vanuit deze wadi’s sijpelt het water terug naar het grondwater om daar de natuurlijke watervoorraad aan te vullen, ten gunste van de parkbomen. De wateropvang wordt tijdens hevige regenval extra zichtbaar in het waterplein, dat tijdelijk kan overstromen en op dat moment een geheel vormt met wadi’s. De pleinrand en de belevingsvlonder maken het op elk moment mogelijk om contact te maken met het water. Een 25 meter brede spiegelvijver waarin het stedelijk silhouet reflecteert is dan ook dé topplek van dit Middelburgse stadspark.