Beverparadijs met waterstandsdaling

Beverparadijs met waterstandsdaling

Uiterwaardvergraving Scheller Oldeneler Buitenwaarden

Uiterwaardvergraving Scheller Oldeneler Buitenwaarden

Uiterwaardvergraving Scheller Oldeneler Buitenwaarden

Uiterwaardvergraving Scheller Oldeneler Buitenwaarden

de kern

Een IJsselschilder als inspiratiebron

De Hattumse landschapsschilder Voerman staat bekend om zijn vele schilderijen van de IJssel. Romantische, weidse taferelen van het rivierenlandschap met wolkenluchten en koeien die half in het water staan. Voor ons de perfecte inspiratiebron.

Ruimte voor de Rivier Zwolle bestaat uit de dijkverlegging bij Westenholte en de aanleg van geulen in de uiterwaarden van de Scheller en Oldeneler Buitenwaarden. In samenwerking met ecologen, architecten en rivierkundigen heeft BoschSlabbers een landschapsplan opgesteld. Veel aandacht is besteed aan de inrichting van de nevengeulen, de aanleg van een beverbos en verschillende recreatieve ommetjes.

Vooral in het zuidelijke plandeel is de inrichting is geïnspireerd op de landschappen van Jan Voerman. De graslanden worden begraasd door lokaal vee. De nevengeul heeft in de buitenbocht steile oevers en aan de binnenzijde flauwe oevers gekregen, waardoor het vee eenvoudig tot aan het water kan komen. Wat meer naar het noorden krijgt het terrein een meer natuurlijk hooiland beheer. Dit gedeelte van de uiterwaard wordt minder intensief bemaaid en begraasd. Het vormt daarmee een mogelijk leefgebied voor de Kwartelkoning.

De beplanting rondom de zandwinplas verdwijnt waardoor er mooie zichtlijnen ontstaan op het stadssilhouet van Hattem. Het gebied rondom de spoorbrug sluit aan bij de bestaande inrichting rondom de waterplas bij het Engelse werk: ruw grasland, natte en droge ruigte en slikkige oevers. Het hoge terrein rondom het zuidelijke erf wordt uitgebreid. Op deze hoger gelegen rug kan bijzondere stroomdalflora en hardhoutooibos ontwikkelen.

Nieuws - 21 aug 2017

Ruimte voor de Rivier Zwolle gerealiseerd

Deze zomer zijn de Ruimte voor de Rivier projecten Scheller- & Oldeneler Buitenwaarden en Westenholte opgeleverd. Om de IJssel meer ruimte te geven is de dijk verlegd en zijn nevengeulen gegraven. BoschSlabbers is vanaf 2006 tot en met de uitvoering betrokken bij dit project. In samenwerking met ecologen, architecten, geotechnici en rivierkundigen heeft BoschSlabbers voor […]

Lees meer

Nieuws - 21 aug 2017

Ruimte voor de Rivier Zwolle gerealiseerd

Deze zomer zijn de Ruimte voor de Rivier projecten Scheller- & Oldeneler Buitenwaarden en Westenholte opgeleverd. Om de IJssel meer ruimte te geven is de dijk verlegd en zijn nevengeulen gegraven. BoschSlabbers is vanaf 2006 tot en met de uitvoering betrokken bij dit project. In samenwerking met ecologen, architecten, geotechnici en rivierkundigen heeft BoschSlabbers voor […]

Lees meer

de oplossing

De nevengeul als vertakte hank

De nieuwe nevengeul wordt ingericht als een hank: duidelijk smaller dan de hoofdstroom en slingert licht door de uiterwaarden. Door de bestaande zandwinplas aan te sluiten op de nevengeul ontstaat er een vertakte hank. Deze zijstroom ‘vangt‘ het water afkomstig uit de Hoenwaard. Achter de overlaat zand zal worden afgezet, wat ruimte biedt voor dynamische natuurlijke processen.

Om de nieuwe Hanzespoorbrug nog beter tot zijn recht te laten komen is gekozen om hier een tweede geul onderdoor te leggen. Eén geul zou hier te breed worden en daarmee gaan concurreren met te IJssel. Door ook de waterplas van het Engelse werk aan te passen ontstaat er samenhang tussen beide zijden van de brug.

“De maat en verhoudingen van de geulen is afgestemd op het kleinschalige karakter van het IJsseldal. En de grote lengte draagt bij aan de samenhang in het gebied.”

– columnist René Siemens. In: Ruimte voor de Rivier; veilig en mooi landschap (Blauwdruk, 2017)

Bijzonder detail

Nieuw beverbos

Net voor de aanleg werden meerdere beverburchten aangetroffen, precies waar de hoofdgeul moest komen. Tijd dus om de beschermde bevers een handje te helpen met de verhuizing. In twee fasen, en met hulp van Zoogdiervereniging Nederland, de lokale beverwerkgroep en studenten van het AOC werd een nieuwe leefgebied voor de bevers aangelegd.

Het nieuwe leefgebied bestaat uit diverse soorten wilgen en waterpartijen. Voor het nieuwe beverbos werden wilgen uit de uiterwaard bij het Engelse Werk afgezaagd en herplant, waar bomen weg moesten voor de rivierdoorstroming. Door gebruik te maken van deze volwassen bomen is het nieuwe bos eerder geschikt.

project data

Titel: Uiterwaardvergraving Scheller- & Oldeneler Buitenwaarden

Locatie: Scheller- & Oldeneler Buitenwaarden, Zwolle, NL

Omvang: 150ha/2,9km/8cm waterstandsverlaging

Opdrachtgever: Waterschap Drents Overijsselse Delta (WDOD)

Samenwerking: Tauw, Witteveen+Bos

Aannemer: Combinatie Ploegam-van den Biggelaar

Looptijd: 2008-2016

Type: Planstudie, inrichtingsplan, uitvoeringsbegeleiding

Publicatie/prijs: Ruimte voor de Rivier: Veilig en mooi landschap (D. Sijmons, Blauwdruk, 2017)

Beeldcredits: BoschSlabbers, Jeroen Bosch, YourCaptain luchtfotografie, WDOD, Rijkswaterstaat Beeldbank/Ruben Smit

Projectcode: A092