Wie woont in de Brabantse Kempen, is een geluksvogel. De afgelopen jaren is het landschap van de Kleine Beerze over een lengte van 6 kilometer stapsgewijs getransformeerd. Resultaat van 15 jaar intensieve samenwerking tussen gebied en overheden is een inclusief beekdal, gebaseerd op een gezond bodem- en watersysteem, waar ruimte is voor natuurinclusieve landbouw en recreatie. Waar de beek weer kan meanderen en onderdeel is van een langgerekt natuurgebied. Waar agrarisch ondernemers ruimte kregen binnen natuurinclusieve grenzen en nieuwe erven bijdroegen aan aanplant van singels en houtwallen. Waar kunst en geschiedenis lokale verhalen vertellen langs nieuwe struinroutes. Typisch Kempisch!
De Levende Beerze ontwikkelde zich in de loop der jaren tot een ware proeftuin voor de transitie van het landelijk gebied. In het voorjaar van 2024 zijn de voorbereidingen van de afgelopen vijftien jaar bij elkaar gekomen met het voltooien van de transformatie van zo’n 600 hectare beekdal tussen Vessem en Middelbeers. Hierin waren een stevige gebiedsalliantie met gedeelde doelen, een zorgvuldig participatief ontwerpproces en een lange adem essentieel. Het project is een voorbeeld van een integrale en sterk participatieve aanpak, waarbij droogtebestrijding, waterbeheer, agrarisch landgebruik door een nieuwe Landcooperatie, landschapsontwikkeling, kunst, nieuwe erven, voedselbossen, een dorpsbeekpark, natuurversterking en nieuwe struinroutes geïntegreerd zijn.
Het zijn kleine stapjes in de transitie, waarbij elke stap dient bij te dragen aan het behalen van het gezamenlijke doel. De bewoners en betrokkenen van het gebied worden zelfbewuster en zien dat hun ondernemende stappen een bijdrage leveren aan een gezond toekomstperspectief voor hun leefomgeving. Wonen, ondernemen, landbouw, natuur- en watersystemen, recreatie en klimaatadaptatie zijn in balans, waardoor het landschap klaar is voor de verdere toekomst!
Ook de overheden zijn er inmiddels van doordrongen dat deze transitie geen project is, maar een langdurig proces. Ook de komende jaren worden nieuwe projecten geformuleerd en uitgevoerd. Blijvend samenwerken dus, zodat een gebiedstransitie in een beekdal dat begon bij de Vessemse waterput uiteindelijk zal eindigen in de moerassen van de Kampina.
project data
Titel: De Kleine Beerze/ Beerze beekdal
Locatie: Gemeente Oirschot, gemeente Eersel
Omvang: ongeveer 600 ha
Opdrachtgever: Gemeente Eersel, gemeente Oirschot, waterschap De Dommel, Brabants Landschap
Samenwerking: Natuurmonumenten, Provincie Noord-Brabant, Waterschap De Dommel, ARK, Rijkswaterstaat, Brabants Landschap, ZLTO, Huis van de Brabantse Kempen
Looptijd: Uitvoering 2017 - 2024
Type: landschapsvisie/landschapsplan
Beeldcredits: BoschSlabbers
Projectcode: BS19-049, bs-L 16-44, BS21-076
Contactpersoon: Ian Officer