Het landschap van de Kempen ten westen van Eindhoven, met bossen, opbollende akkers, heidevelden en beekdalen is ongekend mooi. De dorpen en gehuchten die verspreid liggen in dit landschap dragen sterk bij aan het karakter van de Kempen en de kwaliteit die de regio uitstraalt. De identiteit en kwaliteit van de buitenruimte zijn belangrijke dragers voor de veranderingen die plaatsvinden in de gemeente. In de voorheen volledig agrarische regio nemen de belangen van wonen en recreëren toe.
Het beeldkwaliteitplan (BKP) voor de verschillende dorpskernen begeleiden de duurzame ontwikkelingen die de Gemeente Eersel wil stimuleren. In het BKP wordt de openbare inrichting van de historische straten, de levensaders, gecombineerd met stedenbouwkundige randvoorwaarden. Zo worden kennis en kwaliteiten gedefinieerd. Het BKP kwam tot stand in een participatief proces met bewoners, kenners en specialisten uit elk dorp en buurtschap.
De kracht van een Kempisch dorp wordt bepaald door de bebouwde erven rond kruisingen naar naburige dorpen. En door de combinatie die bebouwing en erfinrichting met bomenrijen, erfafscheidingen en achterakkers vormen.
– landschapsarchitect Wijnand Bouw, BoschSlabbers
Door een analyse van het landschap en de ontstaansgeschiedenis van elk dorp kan de hoofd eigenschap of dat ene unieke element van het dorp achterhaald worden. Daarnaast zijn er generieke elementen die voorkomen in elk dorp en kenmerkend zijn voor de Kempen. In het eerste deel van het plan laat een beleidskaart per dorp zien uit welke (groene, grijze of rode) bouwstenen de openbare ruimte is opgebouwd. De bouwstenen zijn streekeigen elementen zoals kenmerkende bomen (groen), paden en wegen (grijs) en straatmeubilair (rood). In het tweede deel zijn op basis van de beleidskaarten de straten in detail uitgewerkt. De “rotte” plekken in de dorpen, zoals een tankstation op een plaatse of afgebrand gebouw, zijn aangewezen als ontwikkellocaties.
– ontwerper Rien van Huis, BoschSlabbers
De dorpen en buurtschappen in de gemeente zijn allemaal anders van karakter. Door de nieuwe inrichting van de openbare ruimte horen ze duidelijk bij elkaar. De karakteristieke dorpse en Kempische eigenschappen en ruimtes zijn hersteld. Daarnaast hebben ze hun individuele uitstraling behouden.
Project data
Titel: Beeldkwaliteitsplan dorpskernen Eersel
Locatie: Eersel, Noord-Brabant, NL
Omvang: 8300 ha
Opdrachtgever: Gemeente Eersel
Samenwerking: Scala architecten
Looptijd: 2010-2013
Type: Beeldkwaliteitsplan
Prijs/publicatie: Brabantse Stijlprijs 2014, eervolle vermelding
Beeldcredits: BoschSlabbers, Gemeente Eersel
Projectcode: HS 10-05