De N206 Ir. G. Tjalmaweg maakt onderdeel uit van het totale project de RijnlandRoute. De RijnlandRoute is een nieuwe wegverbinding tussen Katwijk, via de A44, en de A4 bij Leiden.
Het gedeelte tussen Leiden en Katwijk (N206 Ir. G. Tjalmaweg) bestaat uit een verdubbeling van het bestaande tracé die half verdiept is aangelegd. Daarbij horen twee ongelijkvloerse kruisingen en een nieuwe Torenvlietbrug die naast de bestaande brug wordt gerealiseerd. De N206 loopt door een landschap van strandwallen, strandvlaktes, oude rivierlopen en kruist daarbij de LIMES, ooit de noordgrens van het Romeinse Rijk.
Bijzonder aan de inpassing van de N206 is dat er maximaal is ingezet op de ruimtelijke kwaliteit van zowel het landschap als de kunstwerken. De weg is daarbij ondergeschikt aan het landschap waardoor de begeleidende parkstroken een groene corridor van hoge kwaliteit vormt tussen het huidige woongebied van Valkenburg en de toekomstige ontwikkeling van Valkenhorst. De weg zelf wordt aan de flanken begeleid door een houten lamellenwand van 3 ½ kilometer die naadloos overgaat in gelijkvormige geluidsschermen. Deze wanden hebben een hoogwaardige uitwerking, maar zijn daarnaast begroeid met een divers mengsel van klim- en rankende planten. Ze zorgen ervoor dat de N206 een volledig groene uitstraling krijgt.
Uniek is ook dat de weg duurzaam is ontwikkeld: er is zo min mogelijk beton toegepast, het hout van de lamellenwand is duurzaam geproduceerd van snelgroeiende Europese soorten en bij de inrichting van de buitenruimte zijn materialen hergebruikt.
– Hans Eshuis, Landschapsontwerper BoschSlabbers
Het karakter van de Ir. G. Tjalmaweg is groen. De parkstroken aan weerszijden van de weg lopen door tot de weg, ook in de verdiepte ligging zelf. In de langgerekte parkzone aan de noordzijde vinden fietsers, wandelaars en spelende kinderen hun plek binnen één hoogwaardig doorlopend landschap. Verschillende golvende lijnen van oeverlijnen, beplantingsstroken en wandel- plus fietspaden drukken beweging uit en onderstrepen de lengterichting van de parkstrook.
Een interactief participatietraject met de omwonenden leverde een aanvullende spelinrichting op voor het park. Daar waar ouderen een duurzaam wandelpad aantreffen, volgen kinderen een alternatieve route die spel en beweging biedt. Ter hoogte van de kruising met de Oude Rijn is een aantrekkelijke en sociaal veilige verblijfsplek ontstaan aan het water. De vlonders zijn gemaakt van duurzaam en herbruikbaar materiaal.
De Torenvlietbrug markeert de zuidoostelijke entree van de Tjalmaweg, tevens is dit het punt waar de Oude Rijn wordt overgestoken. De ruimte onder de bruggen is ingericht als een uitnodigende verblijfsplek. Hiertoe is het maaiveld bekleed met kinderkoppen in een compostitie van smalle banen en bredere (parkeer) vakken. Het maaiveld wordt afgewisseld met hoger gelegen plateaus uit antracietgrijze betontegels. De plateaus hebben een tevens een functie om auto’s te weren en deel van de bestaande betonnen poeren van het viaduct zijn voorzien van houten elementen en omgevormd tot zitmeubels. De zitelementen geven richting aan de indeling van de parkeerplaatsen, maken de plek tot een aangename verblijfsruimte en vormen een inpassing voor de geparkeerde auto’s. Het meubilair en bijpassende verlichting voegen gebruikswaarde toe aan de ruimte onder de brug en verhogen daarmee de sociale veiligheid. Hierbij is rekening gehouden met de aanwezige vleermuizen.
Bij de eerste voorbereidende graafwerkzaamheden zijn daadwerkelijk delen van de fundering van de Romeinse weg LIMES gevonden. Een stukje van de Romeinse weg is daadwerkelijk gereconstrueerd op het oorspronkelijke tracé. Hoe de weg er precies heeft uitgezien is lastig te bepalen, omdat alleen de fundering van de weg is teruggevonden. In samenspraak met een archeoloog is de opbouw van de fundering, die oorspronkelijk uit eikenhouten palen bestond, verbeeld. In de wanden van de fietstunnel komt een vitrine waar deze originele stukken hout worden gepresenteerd.
BoschSlabbers heeft niet alleen getekend aan het landschap, maar heeft in de tenderfase meegedacht over de fasering van het werk, het bouwproces van de verdiepte weg en de te maken optimalisaties. Tijdens dit proces hebben wij deze zaken met behulp van een 3D model stapsgewijs in beeld gebracht. Daarnaast hebben we de kern van het werk in één helder beeld gepresenteerd. Dit heeft bijgedragen tot een heldere presentatie, maar is ook van grote waarde geweest voor het maken van een heldere bouwfasering van de aannemer.
project data
Titel: N206 Rijnlandroute Ir. G. Tjalmaweg
Locatie: Tussen Leiden en Katwijk
Omvang: ca 2 km lengte / 41 ha projectoppervlak
Opdrachtgever: Boskalis Nederland, Provincie Zuid-Holland
Samenwerking: ZJA architecten
Looptijd: Ontwerp 2019-2022, uitvoering 2021-2024
Type: Inrichtingsplan
Beeldcredits: BoschSlabbers, Boskalis, Provincie Zuid-Holland, Vincent Basler, ZJA
Prijzen: Nominatie Rijnlandse Architectuur Prijs (2023)
Projectcode: Bs-L 18-21
Contactpersoon: Stijn Koole, Hans Eshuis