Rotterdamsebaan als hefboom voor opwaardering Vlietzone

De Rotterdamsebaan is, naast de Utrechtsebaan, de tweede route van en naar het centrum van Den Haag. Deze verbindt de A4-A13, via een tunnel onder de Vliet en de Binckhorstlaan, met de omgeving van zowel Station Hollands Spoor als Centraal Station.

De Rotterdamsebaan doorsnijdt de Vlietzone, een gebied dat door de jaren heen een opmerkelijke omkering heeft ondergaan. Van landgoederenzone langs de Vliet in een verder open polderlandschap is het getransformeerd tot een relatief groene enclave binnen het stedelijk weefsel van groot Den Haag. ‘Relatief groen’, maar het was ook sterk versnipperd, recreatief weinig toegankelijk en sterk verrommeld. Het was zichtbaar dat dit gebied lange tijd bij zowel ontwikkelaar als bestuurder aan de aandacht is ontsnapt. Het resultaat was een caleidoscopische verzameling aan individuele elementen en functies, waarin elke vorm van samenhang ontbrak, waar het geheel zo veel minder was dan de som der delen.

De opgave was de Rotterdamsebaan zodanig te ontwikkelen dat deze, ondanks de extra doorsnijding die het zou vormen, het gebied toch meer samenhang en een verbeterde toegankelijkheid brengt. Om de aanleg van de Rotterdamsebaan als middel te gebruiken dat weer eenheid in de verscheidenheid zou brengen en collectieve kwaliteit aan het gebied zou toevoegen. De aanleg van de Rotterdamsebaan heeft de weg geopend voor het ontwikkelen van een openbaar park en heemtuin, het recreatief toegankelijk maken van de Vlietzone en het upgraden van de Vliet met haar parallel gelegen wegen en paden.

Geplooid maaiveld

De Rotterdamsebaan is sinds het voorjaar van 2021 de tweede stadsentree van Den Haag. Het is een groene poort geworden; rijk beplante glooiingen bepalen het beeld en refereren aan het buitenplaats-verleden van de plek.

De aanleg van de Rotterdamsebaan heeft een impuls gegeven aan de ontwikkeling van nabij gelegen voorzieningen, waaronder attractiepark Drievliet. Drievliet kreeg de kans om uit te breiden en heeft meer ‘slecht weer’ voorzieningen in een hal ondergebracht. Deze hal is in het samenspel van groenstructuren en geplooid maaiveld geïntegreerd; de hal is vanuit de omgeving herkenbaar aanwezig zonder over de omgeving te domineren. De nieuwe hal en het huidige Drievliet zijn verbonden met het nieuwe parkeerterrein door middel van een nieuwe fiets- en voetgangersbrug. Een flink aantal nieuwe fiets- en wandelpaden heeft de Vliet, het Molenvlietpark, attractiepark Drievliet, de heemtuin, de omliggende wijken en het buitengebied beter met elkaar verbonden.

Daar aan de waterkant….

Het Molenvlietpark is ontwikkeld in de scheg tussen de buitenplaats Drievliet, de Rotterdamsebaan en de Molensloot. Een grote waterpartij die refereert aan de parkachtige aanleg van de buitenplaatsen langs de Vliet maakt in het park twee -in aard, beleving en vorm- totaal verschillende ruimtes; de weide en het rieteiland. Zij zijn ingekaderd door de bossen op de buitenplaatsen, de kade van de Molensloot en een glooiend grondlichaam dat zowel recreatiepark Drievliet als de Rotterdamsebaan afschermt. Het verkeer op de Rotterdamsebaan is vanuit het park nauwelijks zichtbaar.

Zocher en de weidekamer – De weide is een relict van de oorspronkelijk veel grotere polder. De vormgeving is geïnspireerd op de Molenwei die in de 19e eeuw is ontworpen door de bekende landschapsarchitect Zocher. De wei laat zich bereiken via bruggen vanaf de Molenkade, over het vlonderpad of vanaf de kade met het kabelpontje. Schelpenpaden ontsluiten de weide. Hollandse luchten spiegelen zich in de sloten waarin het water zo hoog staat dat het bijna naadloos overgaat in het aanliggend grasland, waar schapen geduldig grazen. Knotwilgen en elzen geven diepte aan de doorzichten over deze verstilde open ruimte.

Beslotenheid in de rietlandkamer – Vanaf het talud langs de Rotterdamsebaan scheert een gebogen vlonderpad over het water door het rieteiland waarna het eindigt bij een zitelement in de weide. Hier wordt de wandelaar omsloten door hoog opgaand riet en geniet men een heel andere beleving dan in de open weide. Het rieteiland is een verzameling van kavels waar riet in meer of mindere mate groeit.

250.000 regentonnen en een paaiplaats voor vissen

Het Molenvlietpark is meer dan een prettig wandelgebied, het maakt ook dat de omgeving bij hevige neerslag droge voeten houdt. Het park is noodberging, het is zo ontworpen dat het 60.000 m3 water kan bergen, dat zijn ruim 250.000 regentonnen.

Evenwijdig aan de Kansjesmolensloot ligt een vispaaiplaats – een soort kraamkamer voor vis. Het water is er ondiep. Zo warmt het in het voorjaar snel op. Bijna alle oevers in het park zijn natuurvriendelijke oevers. Ook zijn er veel water- en oeverplanten waartussen vissen zich kunnen verstoppen en ongestoord kunnen paaien én opgroeien. Hierdoor komen er meer vissoorten in het water en verbetert de waterkwaliteit.

Meer informatie over de Rotterdamsebaan is te vinden op www.rotterdamsebaan.nl, de projectwebsite van BAM Infra en via de Rotterdamsebaan-app.