Het bos als behandelkamer

Het bos als behandelkamer

Zorglandschap Tergooi MC Hilversum

Zorglandschap Tergooi MC Hilversum

Zorglandschap Tergooi MC Hilversum

Zorglandschap Tergooi MC Hilversum

de kern

Zicht op bomen, zicht op herstel

Door grote ramen valt het zonlicht gefilterd naar binnen. Schaduwen van beukenbomen tekenen zich scherp af, de wind beroert zacht de bladeren.

Tergooi MC in Hilversum is een ziekenhuis in een bos. Zorg en behandeling vinden hier letterlijk midden in het groen plaats. Bijna elke kamer, gang of wachtruimte kijkt uit op de bosrijke omgeving: bomen, leven, de seizoenen die elkaar opvolgen. BoschSlabbers ontwierp de buitenruimte als een vanzelfsprekend vervolg van het gebouw – waar binnen en buiten in elkaar overlopen, met groen tot aan het bed van de patiënt. In samenwerking met Wiegerinck Architecten en SVP.

de aanpak

Zorgvuldig ingepast, tot in de wortels

Het ontwerp voor Tergooi MC is onderdeel van het masterplan voor landgoed Monnikenberg, een voormalig kloosterpark op de Utrechtse Heuvelrug. De gebouwen zijn logisch ingepast in het bos, met behoud van de bestaande ecologie en landschappelijke samenhang. Toegangswegen zijn bescheiden vormgegeven, het reliëf van de Utrechtse Heuvelrug is benut voor klimaatadaptatie: regenwater infiltreert via brede groene bermen en natuurlijke laagtes.

Beplanting, terreinmodellering en routing zorgen voor privacy zonder inkijk, ook bij behandelkamers die rechtstreeks grenzen aan het landschap. De bomen die moesten wijken, zijn hergebruikt als houten elementen op het terrein. De verlichting is bewust spaarzaam en faunavriendelijk toegepast. Entrees, paden, patiotuinen en verblijfplekken werden ontworpen als een samenhangende, rustgevende zorgomgeving.

“We wilden geen tuintje rond het ziekenhuis, maar een landschap dat tot aan het bed reikt.”

– Wijnand Bouw, landschapsarchitect BoschSlabbers

het detail

Onzichtbaar aanwezig

Verschillende logistieke voorzieningen zijn bewust onzichtbaar in het landschap ingepast. De ambulancepost ligt verscholen achter reliëfranden en dichte beplanting, en is alleen toegankelijk via een directe, afgeschermde route. De parkeergarage – met ruimte voor meer dan duizend wagens – staat tussen monumentale beuken, met gevels begroeid met klimplanten en struiken die het volume visueel verzachten. Ook het mortuarium kent geen markante entree of herkenningspunten: de buitenruimte is sober, functioneel en discreet.

Deze ‘onzichtbare ingrepen’ maken het terrein leesbaar, rustig en vanzelfsprekend. Wie hier wandelt of verblijft ervaart groen, stilte en overzicht. De techniek en logistiek zijn er wel degelijk – maar steeds achter de schermen.

het resultaat

Binnen en buiten zijn één

In Tergooi MC is de buitenruimte geen decor in de achtergrond, maar een essentieel onderdeel van de zorgomgeving. Door een fijnzinnige combinatie van reliëf, beplanting, bestaande en nieuwe bomen, biedt het ziekenhuis zowel privacy als verbinding met het omliggende landschap. Klimaatadaptatie, ecologie, logistiek en welzijn zijn hier onlosmakelijk verweven. Het resultaat is een zorglandschap dat werkt: voor de patiënt, de bezoeker, de medewerker – en de natuur.

Tergooi MC maakt deel uit van landgoed Monnikenberg, een samenhangend zorglandschap waarvoor we het masterplan en inrichtingsplan ontwikkelden. Lees hier meer over dit project.

project data

Titel: Tergooi MC

Locatie: Hilversum

Omvang: ± 10 hectare

Opdrachtgever: Tergooi MC

Samenwerking: SVP & Wiegerinck Architecten

Type: masterplan en terreininrichtingsplan

Looptijd: 2009-2022

Beeldcredits: BoschSlabbers, Wiegerinck Architecten, Luuk Kramer, William Moore, Hanne van der Woude

Nominaties: Zorggebouw van het Jaar (2023), Highly Commended World Architecture Festival Awards (2023), Hilversumse Architectuurprijzen (2023)

Projectcode: HT09-20

Contactpersoon: Wijnand Bouw